Türkiye’de yaklaşık 1,5 milyon otizmli bireyin bulunduğu kestirim edilirken, ailelerin temel haklara erişiminde yaşadığı zorluklara yeni bir mani daha eklendi. Sıhhat Bakanlığı’nın, Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Bireylere Yönelik 2. Ulusal Hareket Planı kapsamında öngörülen, öfke, duygusal çöküş yahut kriz anlarında ailelere takviye olacak “Kritik Müdahale ve İnançlı Alan” ünitelerinin kurulmasına yönelik unsurun iptal edilmesi, aileler ortasında büyük reaksiyona yol açtı.
2023–2030 yıllarını kapsayacak formda hazırlanan ve eski Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Derya Yanık tarafından 2 Nisan 2023 tarihinde ilan edilen plan, otizmli bireylerin erken teşhis, takip ve müdahale programlarıyla desteklenmesini hedefliyordu. BirGün’ün haberine nazaran, planın değerli hususlarından biri olarak yer alan “Kritik Müdahale ve İnançlı Alan” hizmeti, tam teşekküllü hastaneler bünyesinde çok disiplinli acil müdahale takımlarının oluşturulmasını öngörüyordu. Fakat, Aralık 2024’te Sıhhat Bakanlığı’nın yaptığı açıklamaya nazaran, bu unsur aksiyon planından çıkarıldı.
“Ailelerin gereksinim duyduğu dayanak ortadan kaldırıldı”
İstanbul Otizm Gönüllüleri Derneği Yönetim Kurulu Lideri Avukat Sedef Erken, konuyla ilgili şunları söyledi:
“Bakanlık, tahlil üretilmeden bu unsurun iptalini gerçekleştirerek, otizmli çocuklara sahip ailelerin en kritik anlarında yanlarında olacak takviyesi ortadan kaldırdı. Bu durum, uzun müddettir beklediğimiz ve ailelerin muhtaçlık duyduğu dayanağın eksikliğini daha da derinleştiriyor. Mevzuyu tüzel yollarla da takip ediyoruz.”
Tasarruf tedbirleri
“Ülkemizdeki otizmli bireylerin hayat kalitesini artırmayı hedefleyen hareket planı, uygulama etabında önemli sıkıntılarla karşılaşıyor. Mevcut bakım merkezlerinin yetersizliği, artan şiddet olayları ve işçi eksikliği ailelerin telaşlarını artırıyor. Ekonomik tasarruf önlemleri, bu alandaki yatırımları ve tahlil tekliflerini engelliyor.”
Sağlık Bakanlığı’nın kararının, otizmli ailelerin yaşadığı ıstırapları daha da ağırlaştırdığı vurgulanan haberde, aileler “Sorunlarımız her geçen gün büyüyor; acil ve somut tahliller üretilmeli” diyerek seslerini duyurmaya devam ediyor.